Τρίτη 11 Ιουλίου 2017

Ο ΟΑΣΘ, η κρατικοποίηση και η... ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας.

Μπορεί για τον υπουργό Υποδομών Χρ.Σπίρτζη η κρατικοποίηση του ΟΑΣΘ να σημαίνει ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας (όπως ανέφερε σε πρόσφατη συνέντευξή του), όμως, η εταιρεία - αν και νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου -είναι μόνο "στα χαρτιά" ιδιωτική.

Απόδειξη; Το γεγονός ότι από το 1957 οπότε ιδρύθηκε μέχρι σήμερα, η ρευστότητα του ΟΑΣΘ προέρχεται από οικονομικές συμφωνίες με το Δημόσιο για την υλοποίηση συγκοινωνιακού έργου στη Θεσσαλονίκη.

Ενδεικτικά, από το 2009 μέχρι τον Αύγουστο του 2016, ο ΟΑΣΘ έχει εισπράξει από τα κρατικά ταμεία 867 εκατ. ευρώ, ενώ το αντίστοιχο ποσό από το 2001 έως και το 2008 ανήλθε σε 706,5 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία. Σε 15 χρόνια, δηλαδή, η εταιρεία εισέπραξε περισσότερο από 1,5 δισ. ευρώ, δεδομένου ότι η σύμβαση (άρθρο 8 Ν.2898/2001) που έχει υπογράψει η διοίκηση του οργανισμού με το Δημόσιο προβλέπει πως το κέρδος των μετόχων θα είναι, εκ των προτέρων, εξασφαλισμένο.

Η συγκεκριμένη σύμβαση προβλέπει ότι εάν τα έσοδα μίας χρήσης υπολείπονται των εξόδων, τότε το Δημόσιο θα προχωρά σε αντισταθμιστική καταβολή στον ΟΑΣΘ, η οποία προκύπτει από τη διαφορά εξόδων και εσόδων, έχοντας ληφθεί υπόψη το ετήσιο επιχειρηματικό κέρδος που τοποθετείται σε περίπου 16,5 εκατ. ευρώ.

Ντεμέκ κρατικοποίηση

Την ίδια στιγμή, η σύμβαση του 2001 προέβλεπε ως ανώτατο χρονικό διάστημα ισχύος την 31/12/2009, ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2010 κάθε κινητό ή ακίνητο περιουσιακό στοιχείο του ΟΑΣΘ, εφόσον έχει αποσβεσθεί, θα περιερχόταν, χωρίς αντάλλαγμα, στην κυριότητα του Δημοσίου. Την ισχύ όμως, της σύμβασης αυτής ανανέωσε το 2008, για μία δεκαετία, η κυβέρνηση Καραμανλή.

Το 2014 με τροπολογία ο ΟΑΣΘ απέκτησε ασφαλιστική ενημερότητα, ενώ ΚΥΑ των Σταϊκούρα - Παπαδόπουλου (για την οριστικοποίηση της συνεισφοράς του Δημοσίου) προέβλεπε ότι "σε περίπτωση που δεν επιτευχθούν οι στόχοι των συμβατικών εσόδων κατ' έτος (όπως περιγράφονται στην εν λόγω απόφαση) ο ΟΑΣΘ αναλαμβάνει την αντιμετώπιση του όποιου ελλείμματος υπάρξει σε οποιαδήποτε χρήση”.

Πάντως, σήμερα ο υπουργός Υποδομών κάνει λόγο για....απο-ιδιωτικοποίηση, αν και ουσιαστικά, καθιερώνεται η υπουργική – πολιτική κυριαρχία που θα οδηγήσει σε νέους διορισμούς. Αντί, δηλαδή, να προκηρυχθεί διεθνής διαγωνισμός για την ανάθεση του συγκοινωνιακού έργου σε ιδιώτες και το άνοιγμα της αγοράς.

Δύο νέες εταιρείες

Το νομοσχέδιο Σπίρτζη προβλέπει την ίδρυση δύο νέων οργανισμών, του Οργανισμού Συγκοινωνιακού Έργου Θεσσαλονίκης Ανώνυμη Εταιρία" (ΟΣΕΘ ΑΕ) και της κατά 100% θυγατρικής εταιρείας "Αστικές Συγκοινωνίες Θεσσαλονίκης" (ΑΣΥΘ ΑΕ). Στον ΟΣΕΘ, που θα έχει το συντονισμό, την εποπτεία και τον έλεγχο όλων των συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης (λεωφορεία, μετρό) θα τεθεί διοικητικό συμβούλιο εννέα ατόμων από τα οποία έξι θα διορίζει ο Χρ.Σπίρτζης ή ο εκάστοτε υπουργός Υποδομών - Μεταφορών.

Παραμένει, ακόμη, άγνωστο πόσο θα κοστίσει η εξαγορά από το Δημόσιο του ΟΑΣΘ, με τον προσδιορισμό του ύψους του τιμήματος να αποτελεί έργο ειδικού συμβούλου.

Επίσης, το νομοσχέδιο προσδιορίζει επακριβώς πώς θα αποζημιωθούν οι ιδιώτες μέτοχοι του ΟΑΣΘ, ο οποίος θα ασκεί συγκοινωνιακό έργο το αργότερο μέχρι τις 3 Δεκεμβρίου 2019. Στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα, ο ΟΑΣΘ θα πρέπει να συνεργάζεται με την ΑΣΥΘ για να ολοκληρωθεί η μεταβίβαση του συγκοινωνιακού έργου στην τελευταία.

Παρόλ' αυτά, ο ΟΑΣΘ έχει προαναγγείλει προσφυγή στη δικαιοσύνη, καθώς "χωρίς καμία ενημέρωση ή διαβούλευση με τη διοίκηση του οργανισμού” ο υπουργός Υποδομών παρουσίασε ένα νομοσχέδιο με το οποίο δημεύεται η περιουσία της εταιρείας.

Ταυτόχρονα, κανείς δεν γνωρίζει εάν η κρατικοποίηση του ΟΑΣΘ θα επιτρέψει την εξοικονόμηση κόστους για το Δημόσιο, με το μόνο βέβαιο να είναι ότι θα απαιτηθούν νέες επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό του στόλου.

Όλα αυτά όταν η μετατροπή του ΟΑΣΘ σε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου σχεδόν...εγγυάται ότι θα ανοίξει το δρόμο για την ένταξή του στο υπερταμείο, όπως έχει συμβεί με το σύνολο των ελληνικών κρατικών εταιρειών. Άγνωστο παραμένει και εάν οι δανειστές θα εγκρίνουν την κρατικοποίηση της εταιρείας, η οποία, μεταξύ άλλων, θα ενισχύσει τον αριθμό των μισθοδοτούμενων από το Δημόσιο κατά περίπου 2.300 άτομα.


Συντάκτης: Δημήτρης Δελεβέγκος
Πηγή: capital.gr