Παρασκευή 17 Μαρτίου 2017

Αυτοψία του ΚΑΣ στο σταθμό «Αγίας Σοφίας» του μετρό.

Αποτέλεσμα εικόνας για Αυτοψία του ΚΑΣ στο σταθμό «Αγίας Σοφίας» του μετρόΓια να αποφασιστεί το μέλλον των αρχαιοτήτων

Στο εργοτάξιο του σταθμού «Αγίας Σοφίας» στο έργο του μετρό Θεσσαλονίκης θα βρεθούν αύριο Παρασκευή τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) προκειμένου να κάνουν αυτοψία στις νέες, σημαντικές βυζαντινές αρχαιότητες που αποκαλύφθηκαν στις δύο εισόδους του σταθμού.

«Προκειμένου να συζητήσουμε καλύτερα το θέμα, είναι σημαντικό να προχωρήσουμε σε αυτοψία, κατά την οποία μπορεί να γίνει και επιτόπου συζήτηση με την Αττικό Μετρό, που δεν έχει ακόμα καταθέσει τη μελέτη διαμόρφωσης των δύο εισόδων του σταθμού, ενώ και η Εφορεία Αρχαιοτήτων θα μπορεί να πει την άποψή της», ανέφερε στη προχθεσινή συνεδρίαση του ΚΑΣ η γ.γ. του Υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, τονίζοντας την αναγκαιότητα της επιτόπου παρουσίας της ολομέλειας του συμβουλίου.

Στη συζήτηση επισημάνθηκαν για άλλη μια φορά οι αγώνες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, που πριν ακόμα αρχίσει το έργο της κατασκευής του μετρό στην πόλη, είχε εκφράσει τις αντιρρήσεις της για τη χάραξη του έργου, το οποίο θα περνούσε, όπως και έγινε, μέσα από την καρδιά της βυζαντινής Θεσσαλονίκης (το γεγονός τονίστηκε και σε σημείωμα του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, που αναγνώστηκε στη συνεδρίαση). «Διαχειριζόμαστε πολύ δύσκολα θέματα στο μετρό Θεσσαλονίκης. Με τον σταθμό ‘Βενιζέλου’ καταφέραμε να διατηρήσουμε τις αρχαιότητες στο κύριο σώμα του σταθμού. Στο σταθμό ‘Αγία Σοφία’ πολύ σημαντικές αρχαιότητες είναι στις κύριες εισόδους που πρέπει να δούμε πώς θα διασωθούν, αλλά και με ποιο τρόπο η ζωή των κατοίκων στη Θεσσαλονίκη να μην διαταραχθεί. Είναι ένα δύσκολο θέμα, γι’ αυτό κανείς πρέπει να έχει επισκεφτεί τον χώρο», τόνισε η κ. Βλαζάκη.

Οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν στην επόμενη συνεδρίαση του ΚΑΣ, την Τρίτη 21 Μαρτίου. Ανάμεσα στα ερωτήματα που τίθενται είναι εάν πρέπει να μετακινηθεί η βόρεια είσοδος του σταθμού «Αγία Σοφία», που χωροθετείται στην πλευρά της οδού Πλάτωνος, προκειμένου να παραμείνουν οι αρχαιότητες και να εκτίθενται στο σημείο. Σε αυτήν την περίπτωση, η είσοδος θα γίνει στην πλευρά της ανόδου Αγίας Σοφίας με Εγνατία. Όσον αφορά τις υπόλοιπες αρχαιότητες, στη νότια πλευρά του σταθμού, μεταξύ των οποίων η μεγάλη βυζαντινή πλατεία, είναι εκτός του κελύφους του σταθμού και ως εκ τούτου, δεν επηρεάζουν την πορεία της κατασκευής.

Οι αρχαιότητες

Οι αρχαιότητες που αποκαλύφθηκαν, όπως παρουσιάστηκε στη συνεδρίαση από τις αρμόδιες διευθύνσεις, είναι τα υπολείμματα δύο πλακόστρωτων ημικυκλικών πλατειών του 6ου αι μ.Χ, περικλειόμενες από ημικυκλικές στοές, όπου πιθανότατα λειτουργούσαν καταστήματα και εργαστήρια κοσμημάτων. Πιο συγκεκριμένα, στη νότια πλευρά εντοπίστηκαν, μεταξύ άλλων, τμήμα μαρμαρόστρωτης πλατείας (μέγιστης σωζόμενης έκτασης περίπου 180 τμ) στρωμένης με ορθογώνιες πλάκες διαφόρων μεγεθών, τμήμα στοάς, έκτασης 27,5 μ, καθώς και τμήμα καμπύλου στυλοβάτη (αποκαλύφθηκε σε μέγιστο μήκος 14,20 μ. και σωζόμενο ύψος 10 εκ.), που έφερε κίονες πάνω σε βάσεις με βάθρο. Δυο πεσμένοι αράβδωτοι μονολιθικοί πεσσοί από θεσσαλικό μάρμαρο και βάθρα με συμφυή βάση κίονα, καθώς και θραύσματα ψηφιδωτών. Ένα στρώμα καταστροφής του 8ου ή 9ου αιώνα κάλυπτε σχεδόν όλη την επιφάνεια της μαρμαρόστρωτης πλατείας, ενώ εικάζεται ότι η όλη διαμόρφωση ήταν σε χρήση τουλάχιστον από την πρώιμη βυζαντινή περίοδο.

Στη βόρεια είσοδο τα ευρήματα ήταν ανάλογα. Εκτός από τμήματα της μαρμαρόστρωτης πλατείας, της στοάς και του στυλοβάτη, βρέθηκαν επίσης μεσοβυζαντινές τοιχοποιίες, πλίνθινα τοξωτά ανοίγματα στο ανατολικό πέρας του καμπύλου στυλοβάτη και του τοίχου της ημικλυκλικής στοάς, από τα οποία διέρχονταν κτιστοί αγωγοί, ο βόρειος στυλοβάτης του Decumanus Maximus, της κεντρικής ρωμαϊκής λεωφόρου, καταστήματα, ένα οικοδόμημα, πιθανόν κρηναίο, τμήμα ψηφιδωτού, μια κλίμακα δύο σκαλοπατιών από μαρμάρινες πλάκες σε δεύτερη χρήση και τα κατάλοιπα ενός μονόχωρου ναϋδρίου.

Συντάκτης: Φώτης Κουτσαμπάρης
Πηγή: makthes.gr