Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2013

Ανατροπές στο σιδηροδρομικό έργο της Οθρυος

Τεχνικό Επιμελητήριο και ανάδοχος αμφισβητούν το «πόρισμα Ρακιντζή»

Του Αχιλλέα Χεκόμογλου

Ραγδαίες εξελίξεις καταγράφονται στην υπόθεση του μεγάλου σιδηροδρομικού έργου της Οθρυος. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», ο ανάδοχος του έργου, Ακτωρ, προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), καταθέτοντας αίτηση αναίρεσης της έκθεσης ελέγχου του γενικού επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, βάσει της οποίας έχουν ασκηθεί ποινικές διώξεις από την Εισαγγελία κατά στελεχών της ΕΡΓΟΣΕ και του αναδόχου για απιστία στην υπηρεσία, άμεση συνέργεια και ηθική αυτουργία.

Παράλληλα, από ντοκουμέντα που έχει στη διάθεσή του «Το Βήμα» προκύπτει ότι, παρ' όλο που ο γενικός επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης ζήτησε από τους επιθεωρητές τη διενέργεια ελέγχου τόσο στη μελέτη όσο και στην κατασκευή του έργου, στην επίμαχη έρευνα η μελέτη του έργου έμεινε εκτός και οι ελεγκτές εστίασαν μόνο στο κατασκευαστικό κομμάτι. Σημειωτέον ότι ένας εκ των τριών επιθεωρητών που υπογράφουν το πόρισμα είχε διατελέσει στο παρελθόν συντονιστής μελετών της ΕΡΓΟΣΕ για τα έργα της Οθρυος. Μάλιστα, κατοπινή έκθεση πραγματογνωμοσύνης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ) εντόπισε σοβαρές αστοχίες στην επίμαχη μελέτη του έργου.

Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος» ο ανάδοχος του έργου, Ακτωρ, προσέφυγε στο ΣτΕ και ζήτησε την αναίρεση της έκθεσης ελέγχου του γενικού επιθεωρητή, καθώς στελέχη του βρέθηκαν να απολογούνται ενώπιον της Δικαιοσύνης, έπειτα από το πόρισμα των επιθεωρητών, το οποίο η εταιρεία αμφισβητεί. Σύμφωνα με παλαιότερη ανακοίνωση της μητρικής της Ακτωρ, Ελλάκτωρ, στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών, η έκθεση ελέγχου «υιοθέτησε μονόπλευρα τις απόψεις του μελετητή του έργου, ο οποίος βρίσκεται σε αντιδικία με την ΕΡΓΟΣΕ για απαιτήσεις πολλών εκατομμυρίων ευρώ, χωρίς οι συντάκτες της να αισθανθούν την ανάγκη να καλέσουν εκπροσώπους μας και να λάβουν πλήρη γνώση των θέσεών μας, που ανατρέπουν πλήρως τα συμπεράσματά τους».

Αξίζει να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ, οι επιθεωρητές δεν κάλεσαν για εξηγήσεις ούτε καν τον προϊστάμενο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας που εκτελούσε και επέβλεπε το έργο.

Η έκθεση ελέγχου
Παράλληλα, από ντοκουμέντα προκύπτουν και νέα στοιχεία. Η εντολή του γενικού επιθεωρητή για σύσταση κλιμακίου και διενέργεια ελέγχου στη σύμβαση του έργου «Κατασκευή υποδομής από ΧΘ 14+000 ως 25+000 (Μεγάλη Σήραγγα) της Νέας Διπλής Σιδηροδρομικής Υψηλών Ταχυτήτων Λιανοκλάδι-Δομοκός», «τόσο σε μελετητικό (σύμβαση υπ' αριθμόν 431) όσο και σε κατασκευαστικό (σύμβαση υπ' αριθμόν 470/07) επίπεδο», δόθηκε στις 5 Μαΐου 2011, με ορίζοντα ολοκλήρωσης ένα «εύλογο χρονικό διάστημα».

Σύμφωνα με στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ, οι επιθεωρητές ζήτησαν κάποια στιγμή στοιχεία για το έργο, όχι όμως και την επίμαχη μελέτη (σύμβαση 431), που είχε συντάξει ο μελετητής και σύμβουλος του έργου, κάτι που τεκμηριώνεται από την αλληλογραφία μεταξύ της εταιρείας και των επιθεωρητών. Η έκθεση ελέγχου, στην οποία η ποιότητα, ο τρόπος σύνταξης της μελέτης και η ωρίμανση του έργου δεν εξετάζονται, παρά την εντολή του γενικού επιθεωρητή, ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2012.

Τον Ιούνιο του 2013 έκθεση πραγματογνωμοσύνης του ΤΕΕ, η οποία «ακτινογραφεί» τη μελέτη του έργου, εντοπίζει σοβαρότατα προβλήματα, αναγνωρίζοντας τις επιπλοκές που δημιουργήθηκαν στην κατασκευή της μεγάλης σήραγγας, λόγω μελετητικής ανωριμότητας. Μάλιστα σε πολλά σημεία κατακρίνει την ποιότητα σύνταξης της μελέτης, καθώς εντοπίζει σειρά ανακολουθιών μεταξύ των προβλέψεών της και των πραγματικών γεωλογικών συνθηκών, ενώ αλλού την κρίνει άστοχη.

Παραγραφή των ευθυνών
Μια άλλη ενδιαφέρουσα πτυχή της υπόθεσης είναι η υποβολή της έκθεσης ελέγχου των επιθεωρητών στον γενικό επιθεωρητή τον Σεπτέμβριο του 2012. Και αυτό διότι, μόλις έναν μήνα πριν, τον Αύγουστο του 2012, είχε λήξει η εξαετής περίοδος που προβλέπεται από τον νόμο για την παραγραφή των ευθυνών του αναδόχου της μελέτης.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον νόμο, τον οποία επικαλείται μάλιστα και η επίμαχη έκθεση ελέγχου, «οι αξιώσεις του εργοδότη», εν προκειμένω της ΕΡΓΟΣΕ, «για ελαττώματα ή παραλείψεις της μελέτης παραγράφονται μετά την παρέλευση έξι ετών από την ημερομηνία παραλαβής της μελέτης», η οποία σύμφωνα με την εταιρεία είναι η 4η Αυγούστου 2006.

Ετσι, ακόμη και αν οι επιθεωρητές έβρισκαν λάθη στη μελέτη, η ημερομηνία υποβολής της έκθεσης απάλλαξε τον ανάδοχο από τις όποιες ευθύνες, ενώ, θεωρητικά τουλάχιστον, η ΕΡΓΟΣΕ δεν μπορεί να στραφεί εναντίον του για τις καθυστερήσεις στο έργο, που οφείλονται στις αστοχίες της μελέτης και απείλησαν να φέρουν τη χώρα προ του ενδεχομένου απένταξης του έργου από την κοινοτική χρηματοδότηση, που θα οδηγούσε σε απώλεια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.