Μνημείο εγκατάλειψης και αδιαφορίας
Την άμεση αποκατάσταση της πέτρινης θολωτής οδογέφυρας, η οποία μετρά πάνω από 110 χρόνια ζωής, ζητούν τα μέλη του Συλλόγου Μαναριωτών. Ερειπωμένος παραμένει και ο παραδοσιακός σιδηροδρομικός σταθμός της περιοχής, ο οποίος θεωρείται κομψοτέχνημα
Η άμεση αποκατάσταση του μνημείου είναι πλέον υποχρέωση των αρμόδιων αρχαιολογικών υπηρεσιών και των αρχιτεκτόνων του ΟΣΕ», λέει ο κ. Σιαμπέκος
Εδώ κατευόδωναν οι φτωχοί χωριανοί τα άγουρα αγόρια τους, παιδιά 12 και 13 ετών, όταν τα έστελναν μετανάστες στην Αμερική και την Αφρική. Εδώ, έσμιγαν η χαρά με τη λύπη και οι αγωνίες με την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Σε απόσταση 15 χιλιομέτρων από την Τρίπολη η γέφυρα Μάναρη και η ομώνυμη Στάση αποτελούν δύο μνημεία μεγάλης ιστορικής και πολιτιστικής αξίας που μετρούν περισσότερα από 110 χρόνια ζωής.
Πρόκειται για μια πέτρινη θολωτή οδογέφυρα -τη μεγαλύτερη της Ελλάδας- με ακτίνα κύκλου 165,84 μέτρα και τόξο σχεδόν 40 μοιρών. Πάνω της φέρει ράγες της σιδηροδρομικής γραμμής Μύλων - Καλαμάτας και έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο νεότερης αρχιτεκτονικής. Κατασκευάστηκε λίγα χρόνια μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους από τη γαλλική εταιρεία Societe Anonyme Internationale de construction et d' enterprise des Traneaux Publiques με σχέδια του Γάλλου αρχιμηχανικού A. Cotteland και η κατασκευή της κράτησε τέσσερα χρόνια, από το 1892 έως το 1896.
Λίγο παραπέρα, η στάση Μάναρη, μια παραδοσιακή πέτρινη στάση εκείνης της εποχής, θεωρείται κομψοτέχνημα. Κι όμως τα σημαντικά αυτά μνημεία, όπως καταγγέλλουν οι ντόπιοι, δεν έχουν την απαιτούμενη φροντίδα από την πολιτεία.
Σήμερα το κτίριο της στάσης είναι ερειπωμένο, με ορθάνοιχτα παράθυρα και πόρτες και κατεστραμμένα ταβάνια, ενώ η γέφυρα έχει υποστεί ακρωτηριασμό των άκρων της από εργολάβους που ανέλαβαν τη συντήρησή της.
Ο πρόεδρός του συλλόγου Μαναριωτών, Π. Σιαμπέκος και τα μέλη του κατόρθωσαν έπειτα από πολυετή αγώνα να ληφθεί η απόφαση για φωταγώγηση της γέφυρας βάσει επιστημονικής μελέτης.
Οι μόνοι που δίνουν έναν επίμονο αγώνα με πάθος, μεράκι και πολύ προσωπικό χρόνο είναι τα μέλη του συλλόγου Μαναριωτών που ζουν στην Αθήνα με πρωτοπόρο τον πρόεδρό του, έναν συνταξιούχο δάσκαλο, τον Παναγιώτη Σιαμπέκο. Είναι οι άνθρωποι που πριν από λίγο καιρό κατόρθωσαν έπειτα από πολυετή αγώνα να ληφθεί η απόφαση για φωταγώγηση της γέφυρας βάσει επιστημονικής μελέτης, ενώ χωρίς τη δράση τους η γέφυρα θα είχε εγκαταλειφθεί στην τύχη της όπως πολλά ακόμη ελληνικά αρχιτεκτονήματα.
Παράλληλα, ζητούν την αποκατάσταση των αισθητικών πληγμάτων που έχει δεχτεί η γέφυρα. «Εχουν γκρεμίσει τρεις λαξευμένους ογκόλιθους της στέψης -ένας εκ των οποίων εξαφανίστηκε χωρίς να τον αναζητήσει κανείς- και στη θέση τους έβαλαν τσιμέντο. Για να αποφύγουν δε τις διαμαρτυρίες μας κάλυψαν το τσιμέντο με πρόχειρη και άσχετη επένδυση που φαντάζει από μακριά και δημιουργεί αλγεινή εντύπωση ακόμη και στους πιο ανίδεους.
Η στάση Μάναρη, μια παραδοσιακή πέτρινη στάση εκείνης της εποχής, η οποία έχει εγκαταληφθεί στην τύχη της
Η άμεση αποκατάσταση του μνημείου είναι πλέον υποχρέωση των αρμόδιων αρχαιολογικών υπηρεσιών και των αρχιτεκτόνων του ΟΣΕ», λέει ο κ. Σιαμπέκος, ο οποίος έχει δαπανήσει ατελείωτες ώρες σε γραφεία καθηγητών, σε δημόσιες υπηρεσίες, βιβλιοθήκες και αρχεία, για να αποδείξει την αξία της γέφυρας, ενώ έφτασε ακόμη και μέχρι τη Γαλλία όπου κατάφερε να βρει τις επιμετρητικές μελέτες των Γάλλων μηχανικών του 1896 και τα αρχιτεκτονικά της σχέδια μήκους 2 μέτρων...
Αρχιτέκτονες
Περίτεχνη κατασκευή
Σημεία αναφοράς η γέφυρα Μάναρη και ο σιδηρόδρομος που φιλοξενούσε, διαδραμάτισαν σπουδαίο ρόλο στο βιοτικό και εμπορευματικό επίπεδο των κατοίκων της περιοχής. Παράλληλα η γέφυρα ενσωματώθηκε στις μνήμες εκατοντάδων παιδιών που έφταναν σε αυτήν για να πάνε στο σχολείο τους με το τρένο, το μοναδικό τότε διαθέσιμο μέσο για την Τρίπολη. Η αρχιτεκτονική και ιστορική της αξία έχουν αναγνωριστεί από διακεκριμένους καθηγητές του Πολυτεχνείου, οι οποίοι δήλωσαν «εντυπωσιασμένοι» από το αρχιτεκτονικό της κάλλος και την περίτεχνη κατασκευή της, και ενδιαφέρθηκαν για την περαιτέρω ανάδειξή της.
Επίσης, η γέφυρα έγινε αντικείμενο συζήτησης σε Συνέδριο Πανεπιστημιακών Τεχνικών στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ και στο Νέο Δελχί των Ινδιών.
Ταυτότητα
Καμπυλωτή και κατηφορική μήκους 117 μέτρων
Η Γέφυρα σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 1892-96 από τη Γαλλική Εταιρεία Societe Anonyme Internationale des Traneaux Publiques. Παράλληλα, κατασκευάστηκε και η στάση που χαρακτηρίζεται από ενδιαφέροντα μορφολογικά στοιχεία.
Εχει εξωτερικό μήκος 117 μέτρα και εσωτερικό 114. Το μέγιστο ύψος της φτάνει τα 21 μέτρα και το πλάτος τα 4.25 μέτρα.
Διαθέτει 8 καμάρες με άνοιγμα 12,5 μέτρων η κάθε μία. Εκτός από καμπυλωτή είναι και κατηφορική, κάτι που την καθιστά ακόμη πιο σημαντική από κατασκευαστικής άποψης.
Κατερίνα Ροββά
"Έθνος"
