Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 2011

«Ταξίδι» στη σιδηροδρομική ιστορία της ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης


Η πινακίδα με την ένδειξη "Μουσείο Τρένων", σε μια γωνιά της εισόδου του επιβλητικού κτιρίου, όπου στεγάζεται ο σιδηροδρομικός σταθμός της Δράμας, παραπέμπει σ΄ έναν χώρο γεμάτο ιστορία, μνήμες, αντικείμενα που φέρνουν στο μυαλό ξεχασμένες εποχές, αλλά και σημαντικό αρχειακό υλικό.
Το Μουσείο Τρένων έχει όλες τις προδιαγραφές για να είναι ένας χώρος μνήμης και διατήρησης της σιδηροδρομικής ιστορίας του τόπου μας και ιδιαίτερα της ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Στην πραγματικότητα, όμως, εδώ και λίγα χρόνια είναι ένας χώρος, αφημένος στην εγκατάλειψη, την έλλειψη υποδομών και οργάνωσης.
 Η μέχρι σήμερα, έστω και τυπική, λειτουργία του μουσείου οφείλεται στην εθελοντική προσπάθεια των λιγοστών μελών του Μορφωτικού Εκπολιτιστικού & Αθλητικού Συλλόγου "Ήφαιστος" των Σιδηροδρομικών Υπαλλήλων Δράμας και ειδικότερα στον πρόεδρο Χρήστο Τζάφο και τον ταμία Μερκούλη Μερκούριο.
Η συνάντηση μαζί τους, ένα κρύο πρωινό του Νοεμβρίου, στη γεμάτη αναμνήσεις και σημαντικά εκθέματα στεγασμένη αίθουσα του μουσείου, αποκαλύπτει τη δική τους ύστατη προσπάθεια να διασωθεί ένα μεγάλο κομμάτι της τοπικής σιδηροδρομικής ιστορίας και να συντηρηθούν, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τα εκθέματα.
Όταν, μάλιστα, μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται δύο πολυτελή βαγόνια υψηλής αισθητικής αρχιτεκτονικής, που χρησιμοποιήθηκαν και στο θρυλικό Όριεντ Εξπρές, δυο ατμομηχανές που χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1940, αλλά και δεκάδες χρηστικά αντικείμενα από τις αρχές του περασμένου αιώνα, τότε η ευθύνη διάσωσης της τοπικής σιδηροδρομικής ιστορίας είναι πολύ μεγάλη.
Ο άλλοτε υπερδραστήριος σύλλογος των εργαζομένων, που συστήθηκε το 1983 και για περισσότερες από τρεις δεκαετίες αποτέλεσε έναν πνευματικό, καλλιτεχνικό και αθλητικό πυρήνα για πολλούς νέους, αριθμούσε περί τα τριακόσια άτομα. Σήμερα, μετά βίας συγκεντρώνει λίγο περισσότερα από εβδομήντα, αφού ορισμένοι εργαζόμενοι συνταξιοδοτήθηκαν κι άλλοι μετατάγησαν σε διάφορες υπηρεσίες του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Οι στεγασμένοι ύπαιθροι χώροι του μουσείου, που κάποτε έβριθε επισκεπτών, μεταξύ των οποίων εκατοντάδες μαθητές και μέλη οργανωμένων συλλόγων, σήμερα είναι κρύοι και άδειοι.

Η ατμάμαξα, που πριν από λίγα χρόνια, μετέφερε τα βαγόνια του Όριεντ Εξπρές, αλλά και απλά επιβατικά βαγόνια, ταξιδεύοντας τους επιβάτες στα μοναδικής φυσικής ομορφιάς Στενά του Νέστου, είναι παροπλισμένη μέσα σε μια αποθήκη. Ενώ η δεύτερη ατμάμαξα γίνεται "καμβάς" των επίδοξων "καλλιτεχνών" του δρόμου.
Βασίλης Λωλίδης

Τα φωτογραφικά στιγμιότυπα από το αρχείο των «Σ.Ν» όταν επισκέφθηκαν  το μουσείο της Δράμας το 2007