Τρίτη 19 Οκτωβρίου 2010

Και δυο λόγια παραπάνω…

 ΤΟΥ ΜΑΚΗ ΒΟΙΤΣΪΔΗ
Στο σταθμό του Λιανοκλαδίου, πάνω σ' ένα εγκαταλειμμένο «Ζ», από τα κλειστά φορτηγά βαγόνια που, με τακτική κατευθυνόμενης οικονομίας, παρήγαγαν κατά εκατοντάδες τα Ελληνικά Ναυπηγεία τη δεκαετία του '80, όταν ακόμη και οι ράγες γνώριζαν ότι αυτού του είδους οι μεταφορές προορίζονται να εξαφανιστούν από προσώπου γης, οι σιδηροδρομικοί έχουν κρεμάσει ένα πανό. Θυμίζουν στον πρωθυπουργό κάτι που είχε πει πριν από δύο χρόνια, τον καιρό που βρισκόταν στον προθάλαμο της κυβέρνησης αλλά αισθανόταν ότι μπορούσε ακόμη να λέει και δυο λόγια παραπάνω. «Η ιδιωτικοποίηση των σιδηροδρόμων, όπου εφαρμόστηκε, απέτυχε οικτρά».
Η διαπίστωση έχει βάση αλήθειας και, πάντως, είναι πολύ εγκυρότερη από το περιβόητο «λεφτά υπάρχουν» που, ως έκφραση ελληνικής αντίληψης για την πολιτική, ωχριά μόνο μπροστά στο σχέδιο του αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας να μηδενίσει το έλλειμμα μέσα σ' ένα έτος, αξιοποιώντας την ακίνητη περιουσία του Δημοσίου. Αλλά το χρόνο που ειπώθηκε, ως κλείσιμο του ματιού προς τους σιδηροδρομικούς ότι ο ΟΣΕ θα παραμείνει δημόσιος σε όλες τις δραστηριότητές του, ήταν ήδη εκτός πραγματικότητος. Δε χρειαζόταν να μπούμε στην εποχή του Μνημονίου για να διαπιστώσουμε ότι, έτσι όπως λειτουργούσε ο «δημόσιος» ΟΣΕ, παρήγε ελλείμματα δυσβάσταχτα για την ελληνική οικονομία. Οχι τόσο μεγάλα, όπως εμφανίζονται -εδώ έχουν δίκιο οι σιδηροδρομικοί, που επισημαίνουν ότι δεν μπορεί να καταλογίζεται στον ΟΣΕ το κόστος για τα έργα υποδομής, όπως δεν καταλογίζεται στις ναυτιλιακές και αεροπορικές εταιρίες το κόστος για την κατασκευή λιμανιών και αεροδρομίων. Σίγουρα, όμως, ελλείμματα παράλογα σε σχέση με το έργο του Οργανισμού, που καταρρέει και παράγει ολοένα μικρότερο έργο. Εδώ που έφτασαν τα πράγματα, η αξίωση για έναν πλήρως δημόσιο ΟΣΕ είναι συμπαθής αλλά άτοπη. Το κρίσιμο ζήτημα, που προκύπτει και ως χρήσιμο αρνητικό δίδαγμα από την ιδιωτικοποίηση των Βρετανικών Σιδηροδρόμων, είναι να παραμείνει στην ευθύνη του Δημοσίου η υποδομή. Εάν το Δημόσιο εγγυάται τη συντήρηση και την ασφάλειά της, δεν είναι κακό να έρθουν οι Γάλλοι, οι Γερμανοί, οι Κινέζοι ή οι Κονγκολέζοι και να δρομολογήσουν επιβατικά ή εμπορικά τρένα, καταβάλλοντας το αντίτιμο της χρήσης. Ετσι κι αλλιώς, αυτό που κατάφερε ο ΟΣΕ είναι να έχει ποσοστό μικρότερο από 2% στις εμπορευματικές μεταφορές και να χρειάζεται να χάσεις μισή μέρα στην ουρά για να βγάλεις εισιτήριο. Τι χειρότερο μπορεί να συμβεί;